Hoe je de ‘waan van de dag’ overwint

Mijn klanten zijn heel divers qua achtergrond en werkstijl, maar ze hebben een aantal zaken gemeen. Een daarvan is hun afkeer van de ‘waan van de dag’. Het lijkt een mytisch wezen, dat op de lastigste momenten zijn kop opsteekt en de regie overneemt. Het slechte nieuws is: iedereen kent het. Ik ook. Het goede nieuws is: je kunt er iets tegen doen! In dit blogstuk leg ik je uit hoe je de waan van de dag overwint.

De waan van de dag is het vervelende broertje van ‘flow’. Flow is heerlijk: het gevoel dat je lekker ergens in zit, goed bezig bent en de zaken lopen zoals je dat prettig vindt. Wil je de waan van de dag de baas worden, dan kunnen we veel leren van flow. Waarom is dat nou juist lekker en de waan van de dag helemaal niet?

Heel simpel: zelf aan het stuur zitten voelt goed. Jij bepaalt wat er gebeurt; jij maakt de keuzes en hebt invloed op de uitkomst van wat je neerzet. Daarbij helpen je omstandigheden ook: de plaats waar je aan de slag bent en de randvoorwaarden om je heen. Die informatie helpt om je strategie tegen de waan van de dag vorm te geven.

Pak zelf zo veel mogelijk de regie.

Dat houdt concreet in dat je zelf vormgeeft aan je dag, door je eigen prioriteiten te stellen. “Maar dat kan ik helemaal niet, want er is zó veel ad-hoc te doen in mijn functie”, werpen sommige van mijn klanten dan tegen. Natuurlijk: ad-hoc zaken horen bij de meeste banen, sommige wat meer dan andere, maar de kunst is om te zorgen dat wát planbaar is, ook gepland wordt.

Je moet niet de baby met het badwater weggooien en denken ‘laat ook maar zitten, ik zie wel wat er op me afkomt’. Nee, kijk eens een week of twee terug: waar was je allemaal druk mee? Ook al had je dat niet kunnen voorzien, het geeft je wel informatie over hoeveel tijd je vrij moet houden voor ad-hoc zaken. Als je weet dat elke dag zeker drie uur ad-hoc zaken voorbij komen, is het zinloos om een strakke streep (tjokvol met afspraken en taken) te plannen in je agenda. En dat brengt ons op het tweede punt: je agenda echt gebruiken.

Geef je werk een plek in de tijd.

Als ik een euro kreeg voor elke keer dat ik mensen dit vertelde, hoefde ik nóóit meer te werken. 🙂

Voornemens, plannen, ideeën en projecttaken: hartstikke leuk, maar als je het niet in de agenda plant, gaat het niet gebeuren. Dan reageer je op vragen zoals ze komen en laat je de drukte sterk afhangen van de prioriteiten van anderen. Pas als je je taken vertaalt naar je agenda, krijg je een beeld van hoeveel tijd iets je kost en hoeveel er dus over is. Budgetteren met je tijd en energie, noem ik dat.

Besef dat sommige dingen gewoon niet leuk zijn.

Iedere functie heeft vervelende taken die je liever ontloopt. Taken waarvan je denkt: nu even niet, terwijl je je gretig op iets anders stort. Om later te klagen dat je je werk niet afkrijgt. Niemand zo productief als een uitsteller die iets probeert te vermijden!

Sommige taken horen erbij. Ook dingen die geen taak zijn, maar die bijdragen aan je werk, zoals het maken van een weekplanning of het terugkijken op de afgelopen week. Natuurlijk is het leuker om op tijd bij de vrijmibo te zijn – dat vindt iedereen leuker dan vooruitkijken naar maandag en klaarleggen wat je nodig hebt die dag. Maar ondanks dat een zak chips lekkerder is dan een boterham met kaas, weet je dondersgoed welk van de twee het betere ontbijt is.

Neem op tijd een pas op de plaats

‘Als ik het heel druk heb, ga ik even zitten’, is een Chinees gezegde. Het lijkt totaal contraproductief: hoezo juist nu? Ik moet KNALLEN! En natuurlijk moet je niet proberen een seizoen van je favoriete serie op Netflix te gaan kijken terwijl je weet dat er een opdrachtgever op jouw document zit te wachten. Wél betekent dit gezegde dat het slim is om jezelf een korte periode uit de waan van de dag te halen, om te controleren of je nog met de juiste dingen bezig bent.

Want hard werken betekent niet automatisch dat je goed bezig bent. Beter drie uur effectief bezig, dan zes uur met dingen die het verschil niet gaan maken voor je. Het kan je voldoening geven dat er veel kleine dingen uit je handen komen, of een fijn gevoel geven dat je veel anderen helpt, maar zijn het nu echt de wezenlijke taken?

Ken uzelf en uw vijand en u zult in honderd gevechten nooit verlies lijden.

Een mooie samenvatting, en stokoud: al 400 v. Chr. wist de Chinese generaal Sun Tzu dit te melden.

Je kunt de waan van de dag pas overwinnen als je weet wanneer het je overkomt en hoe je er op reageert. Kijk goed welke van bovenstaande zaken juist jij ter harte moet nemen. Wil je hierover advies? Schrijf je in voor een gratis valkuilcheck en ik vertel het je graag!