Zelfsabotage: je eigen vijand zijn

Sommige van mijn klanten nemen te veel hooi op hun vork. Dat heeft verschillende oorzaken, die niet altijd even makkelijk zijn aan te pakken; zelfsabotage is er één van. Het is belangrijk dat je weet waar jouw eigen neiging vandaan komt – met die informatie kun je proberen deze gewoonte te lijf te gaan.

Gewoon niet kunnen plannen

Net als er mensen zijn die hun geld uitgeven als water en pas merken dat het anders moet wanneer ze niet meer kunnen pinnen, zijn er mensen die klus op klus op hun werkbord stapelen, zonder zich af te vragen of het wel past in hun agenda. Ze maken de vertaling niet: als ik X wil doen, kost me dat Y aan tijd. Zo iemand heeft dus baat bij het leren budgetteren met tijd; het verband gaan zien tussen de activiteit en de hoeveelheid tijd.

Niet assertief genoeg zijn

Dit type weet donders goed dat het niet gaat passen in zijn of haar planning, maar vindt het om wat voor reden dan ook moeilijk om assertief te zijn. Nee zeggen tegen je leidinggevende kan een uitdaging zijn – ik ken een leerkracht die door haar directeur werd gestimuleerd om ‘nee’ te leren zeggen… Maar niet als zij wat aan deze leerkracht vroeg. 🙂 Tsja. Opkomen voor je eigen belangen is een basisvaardigheid op de werkvloer.

Ogen groter dan hun maag

Dit type met de volle hooivork is, in essentie, gewoon té gretig. Ze vinden alles leuk en belangrijk! Werk of privé: ze maken geen keuzes en doen het gewoon allemaal. Elke uitnodiging van vrienden accepteren ze, zonder te kijken of ze die dag misschien zo druk zijn dat met de benen omhoog op de bank liggen ook wel lekker zou zijn. In hun werk pakken ze alle projecten aan, doen ze overal aan mee en schaken ze op twintig borden tegelijk. Keuzes maken… Het moet uit de lengte of de breedte komen.

Te streng voor jezelf zijn

Deze ‘hooivorkers’ zijn zo streng voor zichzelf, dat ze er van uit gaan dat het allemaal moet kunnen. Ze willen al hun rollen in het leven (partner, collega, ouder, vriend(in), zoon/dochter, enzovoort) voor 110% vervullen. Rust nemen is voor slappelingen – van hard werken is nog nooit iemand dood gegaan, toch? (Fout.) Relativeren en accepteren dat het soms ook ‘goed genoeg’ mag zijn, dat zijn hier meestal de issues.

Zelfsaboteurs

En als laatste een interessante groep: de zelfsaboteurs, die ergens – gek genoeg – niet WILLEN slagen. Ze laden hun vork zó vol, dat ze zichzelf in een positie brengen waarin het onredelijk is om te verwachten dat ze een goed resultaat neerzetten voor al die afzonderlijke dingen. “Geen wonder dat het niet lukte – ik had ook zó veel op mijn bordje liggen!”.

Wat gebeurt er als ze wel tijd, rust en aandacht geven aan die taak?

Dát vinden ze spannend. Want dan kan het zijn dat iets niet lukt, hoe gunstig de omstandigheden ook waren.

Werk eindeloos gaan uitstellen is een andere manier van zelfsabotage: geen wonder dat het je niet lukt, want in 2 uur kun je nooit die taak afmaken waar eigenlijk 20 uur voor nodig was. Helaas…

Zelfsaboteurs leggen de schuld voor falen het liefst buiten zichzelf, omdat ze hun eigen zelfbeeld overeind willen houden, denken psychologen.

Ze vinden het moeilijk om te voldoen aan andermans verwachtingen en kunnen niet goed tegen de druk die dat met zich meebrengt. Daarom kiezen ze voor de veilige positie: denk aan die honderdduizenden romans die half af in Nederlandse computers zweven. Zo lang je hem niet af maakt en niet naar een uitgever stuurt, kan het ook niet slecht zijn.

Wat slimmer is, is om een positief zelfbeeld los te koppelen van succes. Waarom ben je pas tevreden over jezelf als je slaagt, als je scoort, als je boven de massa uit rijst?

Die koppeling is riskant – alleen al omdat hij je erg afhankelijk maakt van het oordeel van andere mensen.

Wil je weten of je gevoelig bent voor zelfsabotage? Doe dan deze test op de website van Psychologie Magazine.

Heb je vragen over hoe je beter om kunt gaan met te veel hooi op je vork?

Of twijfel je in welke categorie jij valt? Vraag een vrijblijvend Valkuilcheckgesprek bij me aan en ik help je graag een eindje op weg.

Werk ze!

—

Wil jij samen met je collega’s eens aandacht geven aan de manier waarop jullie je werk organiseren? Dan is een workshop of training Met Meer Plezier Productief een slimme keuze.

Gaat het je om nee zeggen en grenzen bewaken in je rol als support professional? Dan is de workshop Nee is ook een antwoord een mooie manier om dit onderwerp beet te pakken als team. Daarin leer je hoe je als support professional op een gezonde en assertieve manier kunt reageren op alle verzoeken en vragen van je interne klanten.

Gaat het je om persoonlijke aandacht voor jouw uitdagingen? Dan is een coachingstraject Met Meer Plezier Productief misschien een goede keuze. Daarover vind je hier meer informatie, maar je kunt je ook vrijblijvend en kosteloos eerst aanmelden voor een Valkuilcheckgesprek.

—